Yoksulluk Nafakası ve Nafakanın Arttırılması Davası

Aile hukukunda çeşitli nafaka türleri vardır. Bunlar; yoksulluk nafakası, iştirak nafakası, tedbir nafakası ve yardım nafakasıdır. Yazımızın konusu olan yoksulluk nafakası boşanma davalarında en çok talep edilen nafaka çeşitlerinden biridir. Yoksulluk nafakası uygulamada sadece “nafaka” olarak anılmaktadır. Yoksulluk nafakası boşanma sürecinde eşlerin uyuşmazlık yaşamasının olası olduğu bir konudur. Çoğu çekişmeli boşanma davası nafaka miktarında anlaşılamadığı için uzun yıllar sürmektedir. Bununla birlikte, nafakanın süresiz olarak verilmesi nedeniyle doktrinde sıklıkla eleştiriler yapılmaktadır. Yazımızda yoksulluk nafakasının ne olduğuna, şartlarına, özelliklerine değineceğiz. Bunun yanı sıra nafakanın arttırılmasına ve azaltılması da mümkün olduğu için bunun için başvurabileceğiniz dava yolu hakkında bilgi vereceğiz. Nafaka ile ilgili uyuşmazlıkların çözümü için Nafaka Avukatı İstanbul’dan hukuki destek alabilirsiniz. 

 

Yoksulluk Nafakası Nedir ?

Yoksulluk nafakası, Türk Medeni Kanunumuzda düzenlenen 4 farklı nafaka türünden biridir. Yoksulluk nafakası, boşanma yüzünden yoksulluğa düşen eşe talebi doğrultusunda verilmektedir. Aşağıda değineceğimiz gibi, yoksulluk nafakası için öngörülmüş şartlar vardır. Bu bağlamda herkes yoksulluk nafakasına hak kazanamaz. Nafaka isteyen kişi diğer eşten daha az kusurlu ya da kusursuz olmalı ilken nafaka verecek eşin kusurunun önemi yoktur. Pratikte genellikle boşanma davalarında kadın eşlerin nafaka talep etmesi gözlenmekte ise de erkekler de nafaka isteyebilir. Nafaka her iki eş için geçerlidir. Bununla birlikte nafaka süresiz olarak verilir. Süresiz olsa da bazı hallerde nafaka kesilebilir. Bu kesilme kendiliğinden olabileceği gibi dava yoluyla da sağlanabilir. Detaylı bilgiyi Boşanma Avukatı İstanbul’dan alabilirsiniz.

 

Yoksulluk Nafakası Şartları

Yoksulluk nafakası her durumda istenemez. Yoksulluk nafakası kazanabilmek için bazı şartlar aranır. Bu şartlar;

• Nafaka talep eden kişi, boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olmalıdır.

Yoksulluk nafakasının verilme amacı boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olmaktır. Hangi hallerde kesin olarak yoksulluğa düşülmüş kabul edileceği hakkında bir hüküm yoktur. Bu husus somut olayda hakim tarafından takdir edilir. Boşanma sonrasında kendi mali imkanlarıyla geçimini sağlayamayacak kişiler yoksulluk koşulunu sağlamış kabul edilirler. Bunun anlamı ise yeterli bir gelire sahip olmamaktadır. Yeterli bir geliriniz varsa yoksulluğa düşmenizin bir mantığı yoktur. Burada kastedilen “gelir” değil “yeterli” gelirdir. Bamkada yeterli miktarda parası olan kişiler ve üzerinde taşınmaz kaydı olan kişiler uygulamada genellikle yoksulluk nafakası kazanamamaktadır. Ancak durum böyle olsa da Aile Hukuku Avukatı İstanbul tarafından temsil olunarak somut durumunuzun izahını etkili bir şekilde yaparak nafakaya hak kazanabilmeniz mümkündür.

• Yoksulluk nafakası talep edilmelidir.

Nafaka, talep doğrultusunda verilir. Hakim kendiliğinden nafakaya hükmedemez. Talep yoksa nafaka da verilmez. hakim taleple bağlıdır.

• Nafaka talep eden eş, diğer eşten daha az kusurlu olmalı.

Nafakaya hak kazanabilmek için nafaka istediğiniz kişiden daha az oranda kusura sahip olmalısınız. Kusursuz olmanız şart değildir ancak kusurunuz diğer eşten daha fazla olmamalıdır. Nafaka verecek kişinin kusurlu olup olmaması ise dikkate alınmaz. Kusurlu eş nafaka ödemekle yükümlü kılınabileceği gibi boşanmada hiçbir kusuru olmayan eş de nafaka ödeyebilir. 

• Talep edilen nafaka miktarı, nafaka verecek eşin mali gücüyle orantılı olmalı.

Burada kastedilen şey bir kimsenin ekonomik gücünden çok yüksek miktarın nafaka olarak istenemeyeceğidir. Yoksulluk nafakası alan kişinin lüx içinde yaşaması sağlanmaz çünkü nafaka sadece o eşi yoksulluktan kurtaracak miktarda olmalıdır. örneğin, asgari ücretle çalışan bir eşten maaşının tamamını kapsayacak şekilde nafaka istenemez. Çekişmeli boşanma davalarındaki uyuşmazlık ise genellikle nafakanın miktarından kaynaklanmaktadır.

Sonuç olarak;

Yukarıda sayılan 4 koşulun sağlanmasıyla nafakaya hak kazanırsınız. Yoksulluk nafakası kural olarak süresiz şekilde vermektedir. Ancak bazı hallerde nafaka sona erdirilebilir. Bununla ilgili olarak Nafaka Avukatı İstanbul ile iletişime geçebilirsiniz.

 

Nafaka Artırım Davası

Yoksulluk nafakasının arttırılması mümkündür. nafaka kazanmış olabilirsiniz ancak zamanla nafaka miktarı geçiminiz için yeterli gelmeyebilir. Bu yüzden nafakanın arttırılması gerekebilir. Nafaka yükümlüsü nafakanın azaltılmasına dair dava açabilirken nafaka alan kişi de nafaka arttırım davası açabilir. Bu bağlamda her iki eşin de nafakayla ilgili sonradan dava açması mümkündür.

Nafaka artırım davası sadece taksit şeklinde ödenen nafakalar için geçerlidir. Nafakanız toptan şekilde tek seferde ödenip bitmişse bu durumda nafaka artırım davası açamazsınız. 

 

Nafaka Arttırım Davası Şartları

Nafakanın azaltılması veya arttırılması için bazı şartlar aranmaktadır. Nafaka her daim arttırılıp azaltılamaz. Bu şartlar;

1. Kesinleşmiş yoksulluk nafakası kararı bulunması
2. Tarafların ekonomik ve sosyal durumlarının değişmesi
3. Hakkaniyet gereğince nafaka miktarının değişmesi gerekliliği
4. Nafakanın toptan şeklinde ödenmemiş olması

Nafaka arttırım davasında bu hususlar dikkate alınır. Tarafların ekonomik ve sosyal durumlarında nafakanın arttırılmasını ya da azaltılmasını gerekli kılacak nitelikte bir değişimin varlığı esastır. Örneğin, hayat oldukça pahalılaşmış ve para değer kaybetmiş olabilir. Bu durumda nafaka miktarı kişinin geçimi için yetersizleşmiş olacaktır. yoksulluk nafakasının amacı yoksulluğu gidermek olduğundan ortaya çıkan bu durum da nafaka arttırım davası ile çözüme kavuşturulur.

 

Nafaka Artırım Davası Ne Zaman Açılır ?

Nafaka arttırım davası herhangi bir süreye tabi değildir. Eğer kanunda aranan gerekli şartlar sağlanmışsa bu davayı açabilirsiniz. Nafaka Avukatı İstanbul sizler için hukuki süreci başlatacaktır.

 

Nafaka Ne Kadar Arttırılır ?

Nafaka artış oranı hesaplaması hakim tarafından yapılır. artış oranını kural olarak hakim takdir edecektir. Hakim bu oranı Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı ÜFE oranına göre belirler. Ancak hakim bu oranla bağlı değildir, gerek duyarsa kurumun açıkladığı oranın üstünde bir artış yapabilir. Bu halde ise hakkaniyetin gerektirmesi aranır. Belirtmek gerekir ki nafaka kazandığınızda nafaka miktarının diğer yıllarda tabi olacağı artış miktarını da mahkemece tespit edilmesini isteyebilirsiniz. Bu durumda dava açmanıza gerek kalmadan her yıl nafaka miktarında artış yapılacaktır. Dava açmaksızın sadece artış oranının belirlenmesine ilişkin talep yeterli olacaktır. Aile Hukuku Avukatı sizlerin lehine gerekli önlemleri alacaktır. 

 

Yoksulluk Nafakası ve Nafakanın Arttırılması Davası Yargıtay Kararlarından Örnek Alıntılar

“Davacı kadın asgari ücretli işinden ayrılmayıp “çalışmaya devam” etseydi bile kendisine bu sebeple yoksulluk nafakası verilmeyecek miydi?
Yoksulluk nafakasının içerdiği unsurlar dikkate alındığında “asgari ücretin” bu gereksinimleri karşılamaktan uzak olduğu yaşanan gerçekliktir. Bu sebeple asgari ücretle çalışan kadın bile yoksulluğa düşmektedir.
Aslında Dairem bir kadının asgari ücretle çalışmasının bile yoksulluk nafakası takdirine engel teşkil etmeyeceği düşüncesini de sergilememiş değildir; Asgari ücretle çalışma yoksulluk nafakası takdirine engel teşkil etmez. Türk Medeni Kanununun 175. maddesi koşulları gerçekleşmiş olup, davacıya uygun miktarda yoksulluk nafakası takdir edilmesi gerekir.”  Y2HD, 30.11.2006, 9483-16717

“davacı kadının işten “kendi isteği ile” ayrılması nasıl değerlendirilecektir?
Yoksulluk nafakası (TMK. m. 175) isteyenin “yeterli ve düzenli gelir” getiren bir işi olmasına rağmen işinden kendi iradesi dışında ayrılmak zorunda kalmış ise kendisine yoksulluk nafakası verilmelidir. Aksi halde yoksulluk nafakası verilmemelidir; Görüldüğü üzere işten “kendi isteği ile” ayrılma sebebiyle yoksulluk nafakası verilmemesi sadece ““yeterli ve düzenli gelir” getiren bir işi olanlara özgüdür.
Davacı kadın boşanmakla asgari ücretli işinde çalışsaydı bile yoksulluğa düşmüş sayılır. Asgari ücretli işinden kendi isteği ile ayrıldığı da dikkate alınarak/gözetilerek kendisine “uygun miktar” yoksulluk nafakası verilmelidir.” 2. Hukuk Dairesi         2006/18675 E.  ,  2006/17592 K.

“… Buna göre, önceki artırım davasının açıldığı 01.11.2010 tarihi ile eldeki artırım davasının açıldığı 26.12.2011 tarihi arasında yaklaşık 14 ay geçmiştir. Aradan geçen bu sürede davacının ihtiyaçları doğal olarak artmış, davalının gelirinde de en az ÜFE oranında iyileşme meydana gelmiştir.
Hal böyle olunca; tarafların gerçekleşen sosyal ve ekonomik durumları, nafakanın niteliği, iki dava tarihi arasındaki endeks artış oranları ve TMK’nun 4. maddesinde vurgulanan “hakkaniyet” ilkesi de dikkate alınarak nafakanın en azından ÜFE endeksi artış oranında artırılmasına karar verilmesi gerekirken, tümden reddedilmiş olması doğru görülmemiş, bu husus bozmayı gerektirmiştir.” 3. Hukuk Dairesi         2014/1116 E.  ,  2014/8181 K.

“ ..tarafların sosyal ve ekonomik durumları yönünden yapılan incelemede ise, davacı …’nın ev hanımı olduğu ve geliri bulunmadığı, davacı …’in üniversite öğrencisi olduğu ve gelir bulunmadığı; davalının ise çiftçi olup çalışmadığı, aylık 1.000 TL geliri bulunduğu,  üzerine kayıtlı 150 dekar tarlası bulunduğu tespit edilmektedir. Dosya kapsamında bilgilerine başvurulan tanık beyanlarından anlaşıldığı üzere davalının İtalya’da antika halı tamir işi ile iştigal ettiği ve iyi derecede gelir elde ettiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece; davacı … için hükmedilen aylık 220 TL’lik yoksulluk nafakasının 280 TL artış ile aylık 500 TL’ye yükseltilmesine karar verilmiş ise de, artırım kararının kesinleşme tarihi olan 04.02.2014 tarihinden eldeki artırım davasının açıldığı 29.04.2015 tarihine kadar aradan geçen yaklaşık 1 yıl 2 aylık süre de dikkate alındığında, davacı … lehine hükmedilen yoksulluk nafakasında yüksek oranda artış yapılmış olması doğru görülmemiştir.” 3. Hukuk Dairesi         2017/10601 E.  ,  2017/5893 K.

 

SIKÇA SORULAN SORULAR

 

Anlaşmalı boşandıktan sonra nafaka arttırılabilir mi ?

Anlaşmalı boşanma davasında eşler nafaka hususunda da ortak karar alarak boşanırlar. Nafaka miktarında anlaşmış olsalar da koşullar değişmişse ve diğer kanuni şartlar sağlanıyorsa nafaka artırım davası açılabilir.

Nafaka artırım davasını kaybettim tekrar açabilir miyim ?

Tekrar dava açabilirsiniz. Kanunda aranan şartların varlığı halinde dava yoluna başvurabilirsiniz. 

Nafaka artırım davası ne kadar sürer ?

Bu dava dosya üzerinden görülmekte olup en geç 1 yıl içinde tamamlanmaktadır. Daha kısa sürede hukuki sonuç elde edebilmek için Boşanma Avukatı İstanbul ile bu süreci yönlendirebilirsiniz.

İştirak nafakası alıyorum yoksulluk nafakası da alabilir miyim ?

İştirak nafakası yoksulluk sebebiyle değil çocuklara ilişkin olarak verildiği için yoksulluk nafakası almanız mümkündür.

Nafaka ve nafaka artırım davası için görevli ve yetkili mahkeme neresidir ?

İkamet ettiğiniz yerdeki aile mahkemesine başvurarak hukuki sürecinizi başlatabilirsiniz.